Rozpoczął się czwarty kwartał 2022 roku, w związku z czym, prace nad projektami regionalnych programów operacyjnych są na coraz bardziej zaawansowanym etapie. Postanowiliśmy się przyjrzeć, w jaki sposób w perspektywie finansowej 2021-2027 będą realizowane założenia Zintegrowanej Strategii Umiejętności.
We wszystkich województwach analiza sytuacji problemowej uwzględnia konieczność podnoszenia umiejętności. Zauważono, że notuje się niedobory kadr i niedostosowanie umiejętności oraz doświadczenia do potrzeb rynku pracy. Niepodważalnym jest fakt, iż utrzymaniu (i pozyskaniu) zatrudnienia sprzyjają działania skierowane do pracowników, pracodawców i przedsiębiorstw umożliwiające dokształcanie, rozwój kwalifikacji i umiejętności, oraz adaptację do zmian (automatyzacja, robotyzacja, cyfryzacja). Zakres usług rozwojowych powinien być zindywidualizowany i dostosowany do potrzeb regionalnych MŚP, w związku z czym, powinien być świadczony w oparciu o podejście popytowe.
Jak wynika z doświadczenia instytucji szkoleniowych, nierzadko zdarza się sytuacja, iż dana osoba ma braki w zakresie jednego bądź kilku obszarów składających się na kwalifikację, jednakże nie ma możliwości zdobycia dokładnie tej brakującej umiejętności – musi zrealizować pełne szkolenie kwalifikacyjne. Takie działanie nie jest racjonalne – ani z punktu widzenia przedsiębiorcy, ani pracownika. Zazwyczaj, gdy pracodawca poszukuje osoby do pracy, chciałby mieć jak najszybciej przeszkolonego i zdolnego do wykonywania zadań pracownika. Z drugiej strony, kandydat do pracy, zwykle chciałby móc rozpocząć zatrudnienie jak najszybciej. Uwzględniając potrzeby obydwu stron warto rozważyć realizację szkoleń prowadzących do nabycia umiejętności oraz ich późniejsze certyfikowanie i walidację.
Analizując zapisy poszczególnych programów regionalnych widać, że dostrzeżono potrzebę nabywania umiejętności. Opisy celów szczegółowych wskazują, że wsparcie będzie ukierunkowane na nabycie umiejętności, niektóre nazwy celów szczegółowych wprost zawierają do nich odniesienie. Jednakże, mimo to, większość zaplanowanych działań skoncentrowanych jest na podnoszenie kompetencji i kwalifikacji zawodowych, czego potwierdzeniem są określone wskaźniki produktu oraz rezultatu. Zastanawiający jest fakt niemal całkowitego braku wskaźników mierzących nabycie umiejętności (w niektórych województwach można znaleźć wskaźniki rezultatu dotyczące umiejętności w przypadku np. pracowników MŚP, czy też uczniów). Na ten moment brak jest bezpośredniego wskazania konkretnych rozwiązań / działań, które umożliwiłyby nabycie oraz certyfikację umiejętności dla wszystkich osób potrzebujących podniesienia umiejętności.
Podsumowując, co do zasady, założenia Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 zostały zaimplementowane w projektach poszczególnych funduszy. Kwestią budzącą wątpliwość, jest brak wskaźników rezultatu dotyczących nabywania/ podnoszenia umiejętności. Należy jednak pamiętać, iż dokumenty te są jeszcze w trakcie konsultacji i nie są to ostateczne ich wersje. Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie rynku pracy i racjonalne gospodarowanie środkami publicznymi, wydaje się, że w ostatecznej wersji dokumentów dotyczących funduszy europejskich dla poszczególnych województw można spodziewać się dodania wskaźnika dotyczącego umiejętności dla wszystkich grup docelowych (zarówno wśród osób dorosłych – bezrobotnych, biernych zawodowo i pracujących, jak i uczniów).
